Και οι τρεις γενέθλιοι λίθοι του Δεκεμβρίου είναι περισσότερο γνωστοί για τις όμορφες αποχρώσεις του μπλε. Αυτοί οι πολύτιμοι λίθοι είναι από τους παλαιότερους στη Γη. Με έναν από τους πρώτους που εξορύχθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν σε κοσμήματα, έως και έναν από τους πιο πρόσφατους.
Οι γενέθλιοι λίθοι του Δεκεμβρίου είναι σχετικά φθηνοί, αλλά η ομορφιά τους ανταγωνίζεται ακόμη και τους πιο πολύτιμους λίθους. Το άχρωμο ζιργκόν είναι μια πειστική αντικατάσταση του διαμαντιού. Επίσης ο τανζανίτης συχνά υποκαθιστά το ζαφείρι, ενώ το τυρκουάζ είναι μοναδικό στην απόχρωση του μπλε του αυγού του robin.
Τανζανίτης
Ο τανζανίτης είναι η εξαίσια μπλε-μωβ ποικιλία του ορυκτού ζοϊσίτη που τον βρίσκουμε μόνο σε ένα μέρος του κόσμου. Τον ονόμασαν έτσι λόγω της προέλευσής του από την Τανζανία και έγινε γρήγορα δημοφηλής σχετικά με την πρόσφατη ανακάλυψή του.
Ο ζοϊσίτης υπήρχε πάνω από ενάμιση αιώνα πριν από την ανακάλυψη αυτής της σπάνιας μπλε ποικιλίας το 1967. Μικρές ποσότητες βαναδίου, αναμεμειγμένες σε ακραία θερμότητα, προκαλούν το μπλε-μωβ χρώμα, από ανοιχτό μπλε έως έντονο ultramarine με μοβ τόνους.
Λόγω της ποικιλίας των χρωμάτων, ο τανζανίτης μπορεί να εμφανίζει διαφορετικά χρώματα όταν τον κοιτάζει κανείς από διαφορετικές γωνίες. Όμως πρέπει νσ έχει σωστή κοπή που να αναδεικνύει τις πιο ελκυστικές μπλε και βιολετί αποχρώσεις και να υποβαθμίζει τις ανεπιθύμητες καφέ αποχρώσεις του.
Οι περισσότεροι τανζανίτες που βρίσκουμε σήμερα στην αγορά έχουν θερμική επεξεργασία για ελάχιστα καφέ χρώματα που βρίσκουμε στα φυσικά και την ενίσχυση στις μπλε αποχρώσεις του ζαφειριού.
Τον τανζανίτη τον βρίσκουμε μόνο σε λίγα τετραγωνικά χιλιόμετρα γης στην Τανζανία, κοντά στο μαγευτικό όρος Κιλιμάντζαρο. Η τιμή και η διαθεσιμότητά του είναι άμεσα συνδεδεμένες με τα ορυχεία της περιοχής αυτής. Αλλά τα περισσότερα τώρα επιβραδύνουν σημαντικά την παραγωγή.
Ο Τανζανίτης έχει τιμές 6,5 έως 7 στην κλίμακα σκληρότητας Mohs και δεν είναι τόσο σκληρός όσο το ζαφείρι που συχνά αντικαθιστά. Δεδομένης της ευπάθειάς του να γρατζουνιστεί κατά την καθημερινή φθορά και τριβή, ο τανζανίτης είναι καταλληλότερος για σκουλαρίκια και μενταγιόν παρά για δαχτυλίδια.
Ζιρκόνιο
Το ζιρκόνιο είναι ένας υποτιμημένος πολύτιμος λίθος που συχνά τον συγχέουν με τη συνθετική κυβική ζιρκονία λόγω των παρόμοιων ονομάτων και της κοινής χρήσης του ως προσομοιωτή διαμαντιού. Λίγοι άνθρωποι συνειδητοποιούν ότι το ζιρκόνιο είναι ένας εντυπωσιακός φυσικός πολύτιμος λίθος που τον βρίσκουμε σε ποικιλία χρωμάτων.
Η ονομασία “ζιρκόνιο” έχει πιθανότατα προέλευση από την περσική λέξη zargun, που σημαίνει “χρυσαφένιος”. Άλλοι το ανάγουν στην αραβική λέξη zarkun, που σημαίνει “κατακκόκινος”. Δεδομένης της ευρείας γκάμας χρωμάτων του σε κόκκινο, πορτοκαλί, κίτρινο, πράσινο, μπλε και καφέ και οι δύο καταβολές είναι εύλογες.
Το ζιρκόνιο είναι συνήθως καφεκόκκινο, το οποίο μπορεί να είναι δημοφιλές για τους γήινους τόνους του. Ωστόσο, στις περισσότερες πέτρες ποιότητας πολύτιμων λίθων εφαρμόζουν θερμική επεξεργασία μέχρι να γίνουν άχρωμες, χρυσές ή μπλε (το πιο δημοφιλές χρώμα). Το μπλε ζιρκόνιο, ειδικότερα, είναι ο εναλλακτικός γενέθλιος λίθος για τον Δεκέμβριο.
Τις χρωματικές διαφορές στο ζιρκόνιο τις προκαλούν προσμίξεις, ορισμένες από τις οποίες (όπως το ουράνιο) μπορεί να είναι ελαφρώς ραδιενεργές. Αυτοί οι πολύτιμοι λίθοι υποβάλλονται επίσης σε θερμική επεξεργασία για να σταθεροποιηθεί η ραδιενέργεια.
Ενώ η ακτινοβολία μπορεί να διασπάσει την κρυσταλλική δομή του ζιρκονίου, παίζει καθοριστικό ρόλο στη ραδιομετρική χρονολόγηση. Το ζιρκόνιο, το αρχαιότερο ορυκτό στη Γη, περιέχει σημαντικά στοιχεία για τον σχηματισμό του πλανήτη μας.
Το άχρωμο ζιρκόνιο, γνωστό ως διαμάντι Matura, εμφανίζει ακτινοβολία και λάμψεις πολύχρωμης “φωτιάς” που μπορεί να συναγωνιστεί το εκλεκτό διαμάντι. Υπάρχει όμως μια βασική διαφορά. Το ζιρκόνιο είναι πιο εύθραυστο. Παρόλο που μετράει 7,5 στην κλίμακα σκληρότητας Mohs, οι λεπτές άκρες του μπορούν να θρυμματιστούν.
Το ζιρκόνιο από την Αυστραλία χρονολογείται πριν από 4,4 δισεκατομμύρια χρόνια. Η Αυστραλία κατέχει την πρώτη θέση στην παγκόσμια εξόρυξη ζιρκονίου και παράγει το 37% της παγκόσμιας προσφοράς. Άλλες πηγές περιλαμβάνουν την Ταϊλάνδη, τη Σρι Λάνκα, την Τανζανία, την Καμπότζη, τον Καναδά και τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Τυρκουάζ
Το θαύμαζαν από την αρχαιότητα. Το τυρκουάζ είναι γνωστό για το ξεχωριστό του χρώμα, από μπλε ανοιχτό έως πρασινωπό μπλε του robin. Είναι ένα από τα λίγα ορυκτά που δανείζουν το όνομά τους σε οτιδήποτε μοιάζει με το εντυπωσιακό χρώμα τους.
Η λέξη “τυρκουάζ” χρονολογείται από τον 13ο αιώνα, από τη γαλλική έκφραση pierre tourques, η οποία αναφερόταν στην “τουρκική πέτρα” που μεταφέρθηκε στην Ευρώπη από την Τουρκία.
Η αρχαία Περσία (το σημερινό Ιράν) ήταν η παραδοσιακή πηγή για τους ουράνιους γαλάζιους πολύτιμους λίθους τυρκουάζ. Αυτό το χρώμα το αποκαλούμε συχνά “περσικό μπλε” σήμερα, ανεξάρτητα από την προέλευσή του. Η χερσόνησος του Σινά στην Αίγυπτο ήταν επίσης σημαντική ιστορική πηγή πολύτιμων λίθων τυρκουάζ.
Οι ΗΠΑ είναι σήμερα ο μεγαλύτερος προμηθευτής τυρκουάζ στον κόσμο. Η Νεβάδα, το Νέο Μεξικό, η Καλιφόρνια και το Κολοράντο έχουν παράγει τυρκουάζ, αλλά η Αριζόνα κατέχει την πρώτη θέση στην παραγωγή σε αξία, καθώς και σε ποιότητα. Η δημοτικότητα της πέτρας εδώ την καθιστά βασικό στοιχείο στα κοσμήματα των Ινδιάνων της Αμερικής.
Το τυρκουάζ βρίσκεται σε άνυδρες περιοχές όπου το νερό της βροχής διαλύει χαλκό στο έδαφος, σχηματίζοντας πολύχρωμες οζώδεις αποθέσεις όταν αυτός συνδυάζεται με αλουμίνιο και φώσφορο. Ο χαλκός συμβάλλει στις μπλε αποχρώσεις, ενώ ο σίδηρος και το χρώμιο προσθέτουν έναν υπαινιγμό πράσινου.
Ορισμένα τυρκουάζ περιέχουν κομμάτια του κεντρικού πετρώματος, που ονομάζεται μήτρα, τα οποία εμφανίζονται ως σκούροι ιστοί ή κηλίδες στο υλικό. Αυτό μπορεί να μειώσει την αξία του λίθου, αν και το ομοιόμορφο μοτίβο “ιστού αράχνης” του νοτιοδυτικού τυρκουάζ είναι ελκυστικό.
Το τυρκουάζ είναι ευαίσθητο στο άμεσο ηλιακό φως και σε διαλύτες όπως το μακιγιάζ, το άρωμα και τα φυσικά έλαια. Το σκληρότερο τυρκουάζ μετράει μόνο 6 στην κλίμακα Mohs, γεγονός που έκανε αυτόν τον μαλακό πολύτιμο λίθο δημοφιλή σε σκαλιστά φυλαχτά σε όλη την ιστορία.
Από τους αρχαίους Αιγύπτιους μέχρι τους Πέρσες, τους Αζτέκους και τους ιθαγενείς Αμερικανούς, οι βασιλιάδες και οι πολεμιστές θαύμαζαν το τυρκουάζ για χιλιάδες χρόνια. Κοσμούσε τα πάντα, από κοσμήματα μέχρι τελετουργικές μάσκες, όπλα και χαλινάρια. Με μεγάλη εκτίμηση για το εντυπωσιακό ομώνυμο χρώμα του και την αρχαία ιστορία του, η δημοτικότητα του τυρκουάζ παραμένει διαχρονική
